Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ, đào tạo luật, công tác tuyển sinh

Tọa đàm do Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội phối hợp với Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức. Tham dự tọa đàm có Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Hoàng Minh Sơn; các Phó Chủ tịch, Ủy viên Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội; lãnh đạo các đơn vị thuộc Vụ và Bộ Giáo dục và Đào tạo; đại diện một số cơ quan, đơn vị và chuyên gia.

Quang cảnh cuộc thảo luận

Theo báo cáo của Ủy ban Văn hóa, Giáo dục pháp luật của Quốc hội về đào tạo pháp luật, sau hơn 45 năm phát triển, số cơ sở đào tạo pháp luật tăng lên đáng kể. Ngày càng có nhiều cơ sở đào tạo luật tư nhân tham gia đào tạo luật, trong đó có 28 cơ sở đào tạo luật tư nhân trên tổng số 79 cơ sở đào tạo luật cả nước đào tạo đúng ngành (chiếm 35,4%). .

Về quy mô đào tạo cử nhân luật, thống kê đến ngày 31/12/2023 có 124.169/2.207.100 sinh viên (chiếm khoảng 5,6 tổng số sinh viên cả nước); Số sinh viên theo học hệ thống đại học chính quy chiếm 62,2% tổng số sinh viên theo học tại các cơ sở đào tạo cử nhân luật.

Về đào tạo sau đại học, theo số liệu năm học 2024-2025, có 39 cơ sở đào tạo luật có trình độ thạc sĩ và 10 cơ sở đào tạo luật có trình độ tiến sĩ. Hiện nay, chỉ có các cơ sở đào tạo công lập có chuyên ngành đào tạo tiến sĩ và đều là những trường có truyền thống đào tạo luật. Đối với đào tạo trình độ thạc sĩ, sự tham gia của khu vực ngoài công lập ngày càng tăng. Theo thống kê tính đến ngày 31/12/2023, có 19 cơ sở đào tạo luật ngoài công lập đào tạo trình độ thạc sĩ (chiếm 48,7%) với 1.439 sinh viên, chiếm 17,4% tổng số sinh viên thạc sĩ luật của cả nước.

Về vấn đề đào tạo tiến sĩ, năm 2023, Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội sẽ tổ chức giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về đào tạo tiến sĩ. Mục tiêu giám sát là đánh giá thực trạng đào tạo tiến sĩ trong nước; Xác định rõ nguyên nhân tồn tại, hạn chế; Đề xuất, đề xuất các giải pháp đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ, đáp ứng yêu cầu xây dựng nguồn nhân lực chất lượng cao trong giai đoạn hiện nay.

Căn cứ báo cáo của các Bộ, ngành Trung ương và hơn 60 cơ sở giáo dục đại học, viện nghiên cứu được cấp phép đào tạo trình độ tiến sĩ, báo cáo tình hình thực hiện chính sách, pháp luật về đào tạo trình độ cao cấp. bác sĩ; Tổ chức khảo sát thực tế tại 15 cơ sở; tổ chức thảo luận và lấy ý kiến ​​chuyên gia; Làm việc với Bộ Giáo dục và Đào tạo và các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan. Ủy ban đã có Báo cáo số 2239/BC-UBVHGD15 ngày 12/3/2024 về kết quả giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về đào tạo trình độ tiến sĩ.

Đến năm 2022, cả nước sẽ có 196 cơ sở đào tạo được phép đào tạo trình độ tiến sĩ, tăng 1,66 lần so với năm học 2014-2015, trong đó có 157 cơ sở giáo dục đại học và 39 viện nghiên cứu. , các trường của các tổ chức chính trị, lực lượng vũ trang và các trường của các bộ, ngành.

Qua giám sát cho thấy hệ thống chính sách, pháp luật về đào tạo tiến sĩ từng bước được hoàn thiện, quy định tương đối đầy đủ, toàn diện về những vấn đề cốt lõi trong hoạt động đào tạo tiến sĩ. tiếp cận các tiêu chuẩn khu vực và thế giới, phát huy quyền tự chủ, nâng cao trách nhiệm giải trình, tính công khai, minh bạch của các cơ sở đào tạo tiến sĩ.

Cơ sở đào tạo nhìn chung tuân thủ nghiêm ngặt các quy định hiện hành; chủ động xây dựng, điều chỉnh, ban hành các quy định, quy chế đào tạo trình độ tiến sĩ phù hợp với điều kiện thực tế tại đơn vị. Đội ngũ nhà giáo được chú trọng củng cố và phát triển; Trình độ và năng lực ngày càng được nâng cao. Cơ sở vật chất, trang thiết bị cơ bản đáp ứng yêu cầu; Một số nơi được chú trọng đầu tư phát triển theo hướng hiện đại, đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế.

Xem thêm : Giáo sư, phó giáo sư ở Việt Nam được hưởng những quyền lợi gì?

Quy mô đào tạo tiến sĩ tiếp tục phát triển. Cơ cấu và lĩnh vực đào tạo tiến sĩ ngày càng đáp ứng tốt hơn yêu cầu. Chất lượng và hiệu quả đào tạo tiến sĩ ngày càng được nâng cao.

Vụ trưởng Vụ Giáo dục Đại học, Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Thu Thủy báo cáo tại tọa đàm

Các cơ sở đào tạo tiến sĩ trong nước đã trực tiếp góp phần đào tạo, phát triển nhân lực khoa học công nghệ cho đất nước, nâng cao trình độ chuyên môn của giảng viên, nhà nghiên cứu. Nhiều tiến sĩ được đào tạo trong nước đã và đang giữ những chức vụ quan trọng trong đào tạo, nghiên cứu khoa học và quản lý kinh tế, xã hội. Nhiều kết quả nghiên cứu trong quá trình đào tạo tiến sĩ là những công trình có giá trị, đóng góp thiết thực, hiệu quả vào sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, đào tạo tiến sĩ ở Việt Nam vẫn còn một số hạn chế, bất cập. Nghĩa là, chính sách xây dựng và phát triển đội ngũ bác sĩ chưa đầy đủ, đầy đủ; Chưa có chính sách ưu tiên, khuyến khích, phát triển các ngành, lĩnh vực quan trọng đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Tốc độ tăng quy mô đào tạo tiến sĩ thời gian gần đây không ổn định, có lúc giảm sút. Việc mở rộng quy mô đào tạo của một số cơ sở chưa tương xứng với năng lực và điều kiện đảm bảo chất lượng. Công tác tuyển sinh một số ngành, lĩnh vực đặc thù, quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế – xã hội gặp khó khăn.

Về công tác tuyển sinh, báo cáo của Ủy ban Văn hóa – Giáo dục Quốc hội đánh giá: Luật Giáo dục đại học năm 2012 trao quyền tự chủ cho các cơ sở giáo dục đại học tự xác định mục tiêu và tự chịu trách nhiệm về công tác tuyển sinh dựa trên quy chế tuyển sinh do Bộ Giáo dục ban hành. Đào tạo. Tự chủ đại học đã tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh trong tuyển sinh, thu hút sinh viên giỏi, tạo điều kiện thuận lợi để các cơ sở giáo dục đại học chủ động xây dựng đề án và tổ chức thực hiện tuyển sinh phù hợp. với nhu cầu và điều kiện thực tế.

Từ năm 2015 đến nay, đặc biệt từ khi Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục đại học năm 2018 được ban hành và có hiệu lực, công tác tuyển sinh có nhiều đổi mới, cải tiến và dần được cải thiện. đi vào ổn định. Kết quả tuyển sinh tăng trưởng đều đặn hàng năm. Phương thức tuyển sinh rất đa dạng.

Việc triển khai chuyển đổi số trên toàn hệ thống và ở tất cả các khâu tuyển sinh đã tạo thuận lợi tối đa cho người học, thí sinh và người dân; đảm bảo tính khách quan, công bằng và tiết kiệm nguồn lực xã hội. Quy trình tuyển sinh được cải tiến, đảm bảo tính khoa học và hiệu quả.

Việc mở rộng quy mô và đa dạng hóa các phương thức tuyển sinh giáo dục đại học trong những năm gần đây đã góp phần nâng cao cơ hội học tập và tăng khả năng tiếp cận giáo dục đại học; tạo cơ hội bổ sung nguồn nhân lực chất lượng cao, trình độ cao cho đất nước, đặc biệt là các ngành công nghệ cao, công nghiệp mũi nhọn.

Tại tọa đàm, các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các bộ, ngành, cơ sở giáo dục đại học đã thảo luận thực trạng và đề xuất giải pháp cho 3 vấn đề giáo dục được quan tâm, gồm: Giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ; giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo pháp luật; Giải pháp tuyển sinh đại học, cao đẳng và tuyển sinh đầu vào lớp 10 THPT.

Ý kiến ​​từ nhiều góc độ và góc độ khác nhau cho thấy, thời gian gần đây trong công tác đào tạo tiến sĩ đã có những chuyển biến tích cực, khi số lượng và chất lượng nghiên cứu sinh sau đại học tăng lên, chất lượng công bố quốc tế tăng lên, thông qua đào tạo sinh viên sau đại học, thứ hạng đại học của Việt Nam cũng tăng lên đáng kể. Tuy nhiên, từ phân tích những hạn chế, bất cập, các ý kiến ​​cũng cho rằng cần có giải pháp “thắt chặt” chất lượng đào tạo tiến sĩ, đào tạo luật, bảo đảm yêu cầu phát triển kinh tế – xã hội. của đất nước.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn phát biểu tại tọa đàm

Phát biểu tại tọa đàm, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cho rằng, các đề xuất nêu tại tọa đàm đáp ứng được những vấn đề cần giải quyết và hỗ trợ Bộ Giáo dục và Đào tạo tiếp tục thực hiện nhiệm vụ quản lý. Những quan tâm, mong muốn, góp ý của các đại biểu, chuyên gia đều hướng tới chất lượng.

Thảo luận cụ thể về vấn đề đào tạo tiến sĩ, đào tạo luật từ góc độ đóng góp cho sự phát triển của hệ thống đại học và đất nước trong thời gian qua và nguyên nhân của một số tồn tại, hạn chế. Bộ trưởng mong muốn các đại biểu, chuyên gia sẽ có đánh giá toàn diện.

Theo Bộ trưởng, chưa bao giờ đội ngũ các nhà khoa học có thể vươn ra thế giới như hiện nay. Đội ngũ tiến sĩ đã góp phần phát triển đất nước. Đội ngũ tiến sĩ tại các trường đại học đã có nhiều đóng góp cho chất lượng giáo dục. Không có họ sẽ không có chất lượng giáo dục đại học ngày nay.

Cũng theo Bộ trưởng, giới hạn của các trường đại học không thể vượt qua giới hạn của nghiên cứu khoa học và kinh tế. Vì vậy, câu chuyện nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ là một quá trình, từng bước nâng cao khoa học công nghệ và tăng trưởng kinh tế.

“Nói như vậy không có nghĩa là hài lòng với những gì đã làm được. Còn rất nhiều việc cần phải làm”, Bộ trưởng nói, đồng thời cho rằng cần tăng cường tính chuyên nghiệp, tăng cường đầu tư cho đào tạo tiến sĩ trong thời gian tới; trong đó bước đầu tư đó “phải được thực hiện”. là đầu tư, chăm lo đội ngũ “giáo viên” để phát triển đào tạo, thậm chí cơ sở đào tạo cũng phải rảnh tay vì vấn đề này.

Chủ tịch Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh phát biểu kết luận phiên thảo luận

Kết thúc thảo luận, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa – Giáo dục của Quốc hội Nguyễn Đắc Vinh đã trao đổi cụ thể một số giải pháp cần tiếp tục thảo luận trong thời gian tới nhằm nâng cao chất lượng đào tạo tiến sĩ. chất lượng đào tạo luật và tuyển sinh.

Linh An

https://giaoduc.net.vn/giai-phap-nang-cao-chat-luong-dao-tao-tien-si-dao-tao-luat-cong-tac-tuyen-sinh-post245854.gd

Nguồn: https://dut.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục