Ngoài “thông, trúc, cúc, mai”, hoa lan cũng rất nổi bật và được coi là loài hoa dành cho các quý ông. Hoa lan thanh lịch, sang trọng và quý phái với vô số màu sắc, hình dáng hấp dẫn. Tuy nhiên, nếu bạn muốn trồng lan hay “chơi” với lan thì cần phải tốn rất nhiều thời gian và công sức. Nếu bạn chưa biết cách chăm sóc hoa lan đúng kỹ thuật thì đừng bỏ qua mọi thông tin từ NONAZ dưới đây nhé. Một số loại lan dễ trồng hơn mọi người có thể quan tâm như lan hồ điệp, lan hồ điệp,…
-> Xem thêm: Cách chăm sóc hoa hồng đúng cách, nhất định phải biết chơi hoa hồng
Bạn đang xem: Cách chăm lan sống bền đẹp tỉ mỉ chuẩn 100% kĩ thuật
Những điều thú vị về hoa lan
Hoa lan hay họ Lan có tên khoa học là “Orchidaceae”, thuộc bộ Măng tây, một lớp thực vật một lá mầm. Đây cũng là một trong những họ thực vật lớn nhất, phân bố ở nhiều nơi trên thế giới. Theo thống kê của Vườn thực vật Hoàng gia Kew, có tới 880 chi và gần 22.000 loài, nhưng con số chính xác thậm chí lên tới 25.000 loài. Có khoảng 800 loài phong lan được bổ sung mỗi năm.
Hoa lan sở hữu nhiều màu sắc khác nhau. Bông hoa nhỏ nhất đôi khi chỉ bằng hạt gạo, còn bông hoa lớn nhất có đường kính khoảng 1m. Hầu hết các loài lan không có mùi thơm đặc biệt. Chỉ có một số ít có mùi hương giống Vanilla xuất xứ từ Mexico.
Ở Việt Nam có khoảng 137 – 140 chi lan, trên 800 loài lan rừng. Ngoài trồng hoang, lan còn được trồng rộng rãi ở Tây Nguyên, Đà Lạt, Yên Bái,…
Ở Đà Lạt, hoa lan bắt đầu được trồng từ những năm 1960. Các giống lan nhập khẩu bao gồm: hoa thủy tiên trắng, hoa thủy tiên vàng, nhãn vàng, thảo mộc, tóc tiên, cam báo, hoa thủy tiên vàng, đỉnh hạc,… Ở Yên Bái, nhờ khí hậu ôn hòa nên thảm thực vật cũng rất phát triển, trong đó có hoa lan. . Bạn sẽ bắt gặp rất nhiều loại lan quý như: sữa ong chúa, thanh đạm, đàn hương, trầm hương,…
Cách chăm sóc hoa lan với những yếu tố cơ bản
Sử dụng chậu trồng cây phù hợp
Đầu tiên, việc sử dụng chậu để trồng lan là đặc biệt quan trọng và cần thiết. Chậu cần có lỗ thoát nước để nước thừa dễ dàng chảy ra ngoài, giúp lan không bị thối rễ. Nếu khi mua lan về trồng trong chậu không có lỗ thoát nước thì bạn cần trồng lại vào chậu mới.
Chất trồng lan
Để trồng lan tốt nhất bạn nên chọn giá thể làm từ vỏ cây hoặc rêu. Chất nền làm từ vỏ cây có ưu điểm thoát nước, chống úng tốt nhưng hạn chế là dễ phân hủy. Giá thể làm từ rêu giữ ẩm tốt hơn nhưng khi tưới nước bạn cần chú ý lượng nước và thay chậu thường xuyên.
Hiện nay, thùng trồng lan phổ biến được làm từ gỗ lũa và chậu đất nung. Chất nền bên trong nồi có thể là than củi, vỏ lạc, xơ dừa,… Chuẩn bị nguyên liệu theo các bước sau:
- Than gỗ đã được cắt thành từng miếng có kích thước 1x2x3cm phải được ngâm, rửa sạch và phơi khô.
- Ngâm xơ dừa khoảng một tuần cho bớt tannin và vị mặn, sau đó xé thành từng miếng nhỏ.
- Cắt vỏ dừa thành từng miếng nhỏ như than rồi ngâm trong nước vôi 5% để diệt nấm.
Vị trí tốt nhất để trồng hoa lan
Đặc điểm sinh học của hoa lan là chúng cần ánh sáng mạnh nhưng gián tiếp để phát triển tốt nhất. Bạn nên đặt chậu lan gần cửa sổ hướng về hướng Nam hoặc hướng Đông để đảm bảo cây luôn nhận đủ ánh sáng với cường độ thích hợp. Nếu ngôi nhà của bạn chỉ có cửa sổ hướng về phía Tây, hãy che chúng bằng rèm để bảo vệ hoa lan của bạn khỏi bị cháy nắng. Cửa sổ hướng về phía Bắc đôi khi không cung cấp đủ ánh sáng mà cây lan cần.
Nhiệt độ trồng lan
Nhiệt độ cũng là yếu tố đặc biệt quan trọng khi trồng lan. Hoa lan thường phát triển ở nhiệt độ trung bình nhưng sẽ chết khi quá lạnh. Mặc dù nhiệt độ thích hợp khác nhau tùy theo loài lan nhưng bạn nên cố gắng duy trì nhiệt độ khoảng 16 độ C. Ban ngày nhiệt độ nên cao hơn ban đêm khoảng 5 – 8 độ C.
Không khí trồng lan
Vì lan sống trong đất nên bạn cần tạo điều kiện tốt nhất để giúp không khí lưu thông thì rễ mới cứng cáp và khỏe mạnh. Vào những ngày thời tiết đẹp, bạn có thể mở cửa sổ để làn gió nhẹ lùa vào. Hoặc có thể bật quạt trần ở tốc độ chậm, quạt không quay trực tiếp vào gốc cây để giúp không khí lưu thông. Nếu không gian cho phép, hãy trồng lan ở nơi cao, thoáng mát như sân thượng, hiên nhà hoặc trên lan can.
Cách chăm sóc lan bằng nước và độ ẩm
Như đã đề cập ở trên, lan có nguồn gốc từ rừng sâu – nơi có nhiệt độ mát mẻ và độ ẩm cao nên việc tưới nước cần đặc biệt chú ý. Nếu tưới quá nhiều thì rễ cây sẽ bị thối, nhưng nếu tưới quá ít thì cây sẽ bị héo.
* Yêu cầu về nước khi trồng lan
– Nước tưới cho lan không bị nhiễm muối, phèn hoặc các tạp chất khác.
– Độ pH tốt nhất cho lan là khoảng 5 – 6.
Xem thêm : Máy phát điện trục trặc, bác sĩ tuyến huyện nghẹt thở cứu bệnh nhân ngừng tim trong đêm mưa bão
– Bạn nên tưới hoa vào lúc sáng sớm hoặc chiều muộn. Không tưới nước vào buổi trưa khi nắng gắt.
– Sau những cơn mưa bất thường, đặc biệt là những cơn mưa đầu mùa, bạn nên tưới nước ngay cho cây để rửa sạch bụi bẩn bám trên lá.
– Cứ sau vài ngày, nhẹ nhàng chọc 1-2 ngón tay vào giá thể trồng. Sau đó rút tay ra và xoa các ngón tay vào nhau. Nếu không thấy hơi ẩm giữa các ngón tay, bạn cần tưới nhẹ nước. Vài phút sau, đổ nước vào đĩa hoặc khay nhỏ giọt dưới chậu cây.
– Tùy thuộc vào độ ẩm, khí hậu và môi trường trồng lan mà tưới nước cho lan vài lần một tuần.
– Bạn có thể trồng lan trong chậu trong suốt. Nhờ đó mà chúng ta có thể xác định chính xác hơn thời điểm tưới nước phù hợp.
* Yêu cầu về độ ẩm khi trồng lan
– Cần phun sương hàng ngày nếu độ ẩm dưới 40%.
– Bạn nên mua thiết bị đo độ ẩm ở địa chỉ uy tín để kiểm tra độ ẩm của hoa lan. Nếu độ ẩm dưới 40%, dùng bình xịt phun sương nhẹ cho cây và giá thể mỗi ngày một lần.
– Nếu độ ẩm trong nhà cao hơn 60%, hãy sử dụng máy hút ẩm trong phòng đặt chậu lan để ngăn chặn vi khuẩn, nấm mốc.
Cách chăm sóc hoa lan bằng ánh sáng
Ngoài nước và độ ẩm thì ánh sáng cũng là yếu tố tương đối nhạy cảm ảnh hưởng rất lớn đến quá trình sinh trưởng của lan. Nếu thiếu ánh nắng, cây mọc cao nhưng yếu, nhỏ, không mập, lá có màu xanh đậm, dễ bị sâu bệnh tấn công. Nếu có quá nhiều ánh nắng, lá cây sẽ chuyển sang màu vàng, có nhiều nếp nhăn, hoa nở sớm và phát triển kém.
Vì vậy, tùy vào độ tuổi của từng loại lan mà bạn có thể điều chỉnh ánh sáng cho phù hợp. Ví dụ một số loại lan thường chơi dưới đây: Lan hồ điệp có thể chịu được khoảng 30% ánh nắng, lan Cattleya có thể chịu được khoảng 50% ánh nắng, lan Vanda lá hẹp có thể chịu được khoảng 70% ánh nắng.
Ngoài ra, ánh nắng còn phụ thuộc vào giai đoạn sinh trưởng của cây. Khi cây lan con được từ 0 đến 10 tháng tuổi, bạn chỉ cần chiếu sáng khoảng 50%. Đến thời điểm cây lan trưởng thành từ 12 đến 18 tháng tuổi có thể chịu được ánh sáng tới 70%. Thời điểm ra hoa là lúc hoa cần nhiều ánh sáng.
Cách chăm sóc lan bằng chế độ bón phân
Muốn lan phát triển tốt thì phân bón cũng là yếu tố mà người chơi lan cần quan tâm. Đặc biệt với những loài lan khó tính, ưa dinh dưỡng cao. Một cây lan được nuôi dưỡng tốt sẽ có màu xanh, lá và giả hành to và mập, hoa sẽ nở đều và đẹp hơn.
Khi bón phân cho lan cần cung cấp khoảng 13 loại chất dinh dưỡng khoáng thuộc nhóm đa lượng và vi lượng. Điển hình có Nitơ (N), Phốt pho (P) và Kali (K). Chất dinh dưỡng thứ cấp bao gồm Lưu huỳnh (S), Magiê (Mg) và Canxi (Ca). Các vi chất dinh dưỡng bao gồm Sắt (Fe), Kẽm (Zn), Đồng (Cu), Mangan (Mn), Boron (B), Molypden (Mo) và Clo (Cl).
Khi trồng lan mà thiếu hoặc mất cân đối giữa các chất dinh dưỡng thì lan không thể phát triển tốt. Tuy nhiên, lưu ý không nên bón quá nhiều với nồng độ cao. Sử dụng phân bón lỏng, trộn với nồng độ một nửa và bón cho cây mỗi tháng một lần. Không tưới nước trong vòng vài ngày sau khi bón phân vì tưới nước sẽ khiến chất dinh dưỡng thấm ra ngoài.
Nguyên tắc chung khi bón phân cho lan:
Xem thêm : 3 bệnh trẻ hay gặp lúc giao mùa và cách phòng tránh
– Trong thời kỳ thân và lá phát triển mạnh cần bón phân với hàm lượng đạm cao, lân và kali thấp.
– Trước khi ra hoa cần bón phân với hàm lượng lân và kali cao, đạm thấp.
– Trong thời gian cây lan đang nở hoa cần bón phân với hàm lượng kali cao, hàm lượng lân và nitơ thấp.
Kết luận: Hầu hết các loài lan đều dễ chăm sóc, nhưng có một số loài rất khó tính và bướng bỉnh. Để giúp cây phát triển tốt nhất, bạn cần chú ý đến các yếu tố sau: nước, độ ẩm, ánh sáng, phân bón,…
Cách chăm sóc lan bằng cách cắt tỉa và xử lý sâu bệnh
Tỉa cành
Bạn cần lưu ý là hoa lan không nở nhiều lần trên cùng một cành, trừ hoa lan hồ điệp.
– Nếu trồng lan hồ điệp thì cắt cành hoa ngay phía trên 2 đốt dưới của cành khi hoa tàn.
– Đối với lan có củ thì cắt cành ngay phía trên củ.
– Với các loại lan khác, cắt cành càng gần giá thể trong chậu càng tốt.
Chữa sâu bệnh cho hoa lan
Hoa lan cũng dễ bị sâu bệnh nếu trồng ở những nơi có điều kiện môi trường không thuận lợi. Khi sâu bệnh xuất hiện, tùy theo loại mà bạn có biện pháp xử lý phù hợp.
– Dùng tay và dung dịch xà phòng
- Bước 1: Dùng tay bắt hết côn trùng có thể nhìn thấy ở mặt trên và mặt dưới lá cũng như trên cuống hoa.
- Bước 2: Tiếp theo, sau khi bắt côn trùng bằng tay, bạn pha một ít nước rửa chén với nước cho vào cốc hoặc bát.
- Bước 3: Nhúng giẻ mềm vào dung dịch rồi lau nhẹ nhàng từng lá và cuống hoa. Sau đó, xà phòng sẽ làm sạch nhựa dính và bồ hóng, đồng thời tiêu diệt mọi con bọ còn sót lại.
– Phun thuốc trừ sâu trên cây lan
Nếu trong trường hợp bắt sâu, rửa lá mà trên cây vẫn có dấu hiệu bị sâu phá hoại thì hãy đến trung tâm vườn tìm loại thuốc trừ sâu an toàn cho cây lan. Hãy nhớ sử dụng theo hướng dẫn trên bao bì.
– Cắt bỏ những phần bị bệnh
Khi bạn phát hiện lan bị đổi màu, có các đốm màu kem, nâu, vàng,… thì có thể hoa đã bị bệnh. Đầu tiên, loại bỏ phần bị nhiễm bệnh càng sớm càng tốt. Sử dụng kéo cắt tỉa để cắt tỉa cảnh quan và hoa, đồng thời nhớ khử trùng dụng cụ làm vườn trước và sau khi thực hiện. Một số trường hợp cây bị hư hại quá nặng nên phải nhổ bỏ hoàn toàn để tránh lây lan sang các cây khác.
– Cây bị nhiễm vi khuẩn hoặc nấm
Các bệnh nhiễm khuẩn thường gặp ở hoa lan là bệnh thối nâu, thối đen và đốm nâu. Chúng sẽ gây bệnh bạc lá và thối rễ. Bạn cần phải loại bỏ các mô bị nhiễm bệnh. Sau đó phun thuốc kháng nấm hoặc kháng khuẩn lên cây lan, tùy theo bệnh của cây.
Phần kết luận
Sở hữu một vài chậu lan hay một vườn lan xinh xắn giúp không khí trong lành và giúp bạn thêm yêu đời hơn. Tuy nhiên, nếu bạn vẫn đang loay hoay tìm hiểu cách chăm sóc hoa lan thì những thông tin trên đặc biệt hữu ích và cần thiết. Chúc các bạn luôn có những bông lan đẹp và rực rỡ nhất.
Nguồn: https://dut.edu.vn
Danh mục: Cẩm nang