Bài báo khoa học là sản phẩm đề tài Quỹ NAFOSTED tài trợ bị gỡ: Quỹ nói gì?

Như Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam đã đưa tin, mới đây, một bài báo khoa học do nhóm tác giả Việt Nam đăng trên tạp chí quốc tế đã bị rút lại vào ngày 21/9/2024. Đáng chú ý, bài báo bị gỡ bỏ được tài trợ bởi Quỹ NAFOSTED với mã chủ đề 502.02–2020.26.

Ngoài ra, theo tìm hiểu của phóng viên, 2 bài báo khoa học khác có tên tác giả Phan Thị Thu Hiền với phần ghi nhận dưới bài viết nêu rõ: “Nghiên cứu này được tài trợ một phần bởi Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia Công nghệ Việt Nam ( NAFOSTED) mã số 502.02-2020.26” cũng được thông báo rút bài đăng trên cổng tìm kiếm SpringerLink (thuộc nhà phát hành Springer Nature).

Bạn đang xem: Bài báo khoa học là sản phẩm đề tài Quỹ NAFOSTED tài trợ bị gỡ: Quỹ nói gì?

Theo tìm hiểu của phóng viên, tại Quyết định số 53/QD-HĐQL-NAFOSTED ngày 13/3/2020 của Chủ tịch Hội đồng quản lý Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia, TS. Phan Thị Thu Hiền đã được Quỹ trao bằng khen. Tài trợ dự án “Nghiên cứu tác động của trách nhiệm xã hội doanh nghiệp đến hiệu quả tài chính và phát triển bền vững của doanh nghiệp Việt Nam”; mã 502.02–2020.26, thời gian thực hiện 24 tháng.

Điều này làm dấy lên lo ngại rằng một công bố khoa học là sản phẩm của một dự án nghiên cứu được tài trợ bởi quỹ khoa học quốc gia đã rút có thể gây lãng phí ngân sách Nhà nước. Từ đó đặt ra câu hỏi về trách nhiệm giải trình của Quỹ NAFOSTED.

Dự án đã được đánh giá nghiệm thu vào năm 2023

Liên quan đến vấn đề này, phóng viên đã liên hệ với Quỹ NAFOSTED để biết thêm thông tin liên quan.

Theo đó, trả lời phóng viên Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam, Quỹ NAFOSTED cho biết, các Hội đồng khoa học của Quỹ thường xuyên trao đổi, thông tin cho lãnh đạo Quỹ về các hoạt động nghiệp vụ liên quan đến tài trợ. , hỗ trợ từ Quỹ, trong đó có thông tin được nhà báo đề cập (bài báo khoa học quốc tế của nhà khoa học là người đứng đầu dự án nghiên cứu cơ bản do Quỹ tài trợ đã bị xóa – PV).

Thông tin bài báo khoa học quốc tế là sản phẩm dự án mã số 502.02–2020.26 do Quỹ tài trợ vừa được gỡ bỏ, Quỹ cho biết:

“Tiến sĩ. Phan Thị Thu Hiền là Chủ nhiệm dự án nghiên cứu khoa học cơ bản do Quỹ tài trợ. Khi đánh giá và lựa chọn đề tài, TS. Phan Thị Thu Hiền được đánh giá là nhà khoa học đang ở giai đoạn đầu khởi nghiệp, dự án có thời gian thực hiện là 24 tháng.

Dự án đã được đánh giá nghiệm thu vào năm 2023 với sản phẩm chính là 02 ấn phẩm quốc tế uy tín, một trong số đó vừa nhận được thông báo từ tạp chí đăng bài đã bị gỡ bỏ (như nhà báo). được thông báo).

Bài viết của tác giả Phan Thị Thu Hiền (Đại học Ngoại thương) với phần lời cảm ơn bên dưới bài viết nêu rõ: “Nghiên cứu này được tài trợ một phần bởi Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia Việt Nam (NAFOSTED) theo mã số 502.02-2020.26” được công bố là đã bị Tạp chí Nghiên cứu Ô nhiễm và Khoa học Môi trường (thuộc Nhà xuất bản Springer) rút lại. Ảnh chụp màn hình

Theo Quỹ NAFOSTED, việc xử lý các vấn đề liên quan đến các dự án khoa học do Quỹ tài trợ sẽ được Quỹ xem xét và xử lý nghiêm túc, phù hợp với các quy định nêu trên và phối hợp với Quỹ NAFOSTED. Hội đồng Khoa học sẽ cân nhắc kỹ lưỡng việc xóa bài báo trên Tạp chí Khoa học (đã xuất bản bài báo trước đó).

Xem thêm : UB Văn hóa, Giáo dục sắp giám sát chuyên đề phát triển nhân lực chất lượng cao

“Quỹ ghi nhận thông tin mà các nhà báo đã đề cập và sẽ nghiêm túc xem xét để tiếp tục đề xuất, hoàn thiện các chính sách liên quan đến hoạt động của Quỹ trong thời gian tới, góp phần tích cực trong việc tạo môi trường nghiên cứu chuẩn mực, hội nhập quốc tế, thuận lợi cho các nhà khoa học thực hiện. ra hoạt động nghiên cứu khoa học tại Việt Nam”, thông tin từ Quỹ NAFOSTED nêu rõ.

Không thu hồi vốn cho các dự án thất bại

Để biết thêm thông tin về quy chế quản lý các dự án nghiên cứu khoa học do Quỹ tài trợ, Quỹ cho biết, đối với kinh phí nghiên cứu khoa học cơ bản, Quỹ tổ chức thực hiện và quản lý dựa trên các nguyên tắc sau: Quy định liên quan trực tiếp là 2 văn bản chính:

Thông tư số 37/2014/TT-BKHCN ngày 12 tháng 12 năm 2014 quy định về quản lý các dự án nghiên cứu cơ bản do Quỹ phát triển khoa học và công nghệ quốc gia tài trợ;

Quyết định số 10/QD-HĐQL-NAFOSTED Ngày 15 tháng 2 năm 2022 Quy định về Liêm chính trong Nghiên cứu áp dụng cho các nhiệm vụ khoa học và công nghệ do Quỹ tài trợ và hỗ trợ.

Ảnh minh họa: Đoàn Nhân

Theo Quỹ NAFOSTED, nghiên cứu cơ bản là công việc thực nghiệm hoặc lý thuyết được thực hiện chủ yếu để thu được kiến ​​thức mới về bản chất của các hiện tượng và sự kiện có thể quan sát được, không nhất thiết nhằm vào các ứng dụng cụ thể.

Kết quả nghiên cứu cơ bản không mang lại lợi ích thương mại trực tiếp hoặc ngay lập tức nhưng thường được công bố trên các tạp chí khoa học. Với tính chất là tìm kiếm tri thức mới, hoạt động nghiên cứu khoa học cơ bản có một số đặc điểm (khách quan) như không đạt được mục tiêu đề ra ban đầu, có thể phải mất nhiều thời gian mới thấy được kết quả. được công nhận, thừa nhận… Ngoài việc tìm kiếm, khám phá tri thức mới, nghiên cứu khoa học cơ bản góp phần quan trọng trong việc phát triển nguồn nhân lực nghiên cứu khoa học công nghệ có trình độ cao.

“Vì đặc điểm như vậy nên việc quản lý kinh phí nghiên cứu khoa học cơ bản cần có cơ chế phù hợp. Bên cạnh việc chấp nhận những đặc điểm trên, chúng ta vẫn đảm bảo sử dụng tối ưu ngân sách nhà nước, tăng hiệu quả sử dụng kinh phí, đẩy mạnh tăng cường nghiên cứu đột phá, xuất sắc, phát triển nguồn nhân lực. nghiên cứu khoa học công nghệ trình độ cao, giảm thiểu những kết quả không mong muốn”, Quỹ NAFOSTED nhấn mạnh.

Về việc đánh giá chất lượng các đề tài khoa học, Quỹ NAFOSTED cho biết:

Để đánh giá và lựa chọn tài trợ, Quỹ sử dụng Danh sách các tạp chí khoa học quốc tế có uy tín làm lưới sàng lọc ban đầu (thô): Chỉ những nhà khoa học đã công bố bài báo khoa học trên các tạp chí khoa học. tạp chí thuộc các danh mục này trong 05 năm gần nhất và đăng ký có sản phẩm công bố trên các tạp chí thuộc các danh mục này chỉ khi được tài trợ đáp ứng đủ điều kiện nộp hồ sơ đăng ký chủ đề;

Ngoài ra, Quỹ tiến hành đánh giá khoa học các hồ sơ đề tài thông qua Hội đồng khoa học (Hội đồng khoa học – gồm 09 thành viên là các nhà khoa học có năng lực và uy tín), đưa ra các ý kiến ​​phản hồi. Người đánh giá ngang hàng. Trong quá trình đánh giá, các thành viên Hội đồng khoa học tham gia đánh giá, lựa chọn, nghiệm thu đề tài phải đảm bảo không có quyền, lợi ích, xung đột liên quan đến đề tài hoặc tài liệu đánh giá. ;

Trong việc lựa chọn các khoản tài trợ, Quỹ duy trì và tăng dần tính cạnh tranh. Giai đoạn đầu, tỷ lệ tài trợ của Quỹ khoảng 50% hồ sơ đăng ký hợp lệ và giảm dần, hiện nay còn khoảng 25 – 30%.

Xem thêm : PGS.TS Ngô Quốc Đạt làm Hiệu trưởng Trường Đại học Y Dược TPHCM

Sau khi chọn được chủ đề để tài trợ, tiếp tục thực hiện giám sát, đánh giá giữa kỳ. Theo đó, Quỹ tổ chức Hội đồng đánh giá giữa kỳ để đánh giá chất lượng và tiến độ thực hiện dự án do Quỹ tài trợ sau mỗi năm thực hiện.

Để Hội đồng đánh giá giữa kỳ đề xuất bổ sung kinh phí thực hiện, dự án phải được tổ chức, triển khai đạt mục tiêu, kế hoạch đề ra và đạt kết quả theo kế hoạch (hoặc kế hoạch điều chỉnh). tán thành).

Khi kết thúc thời gian thực hiện dự án, Quỹ tổ chức đánh giá kết quả thực hiện dự án thông qua Hội đồng khoa học và có phản biện độc lập, nhằm đánh giá mức độ đạt được mục tiêu, mục tiêu đề ra của dự án. nội dung, sản phẩm thực hiện (so với đăng ký ban đầu hoặc phê duyệt điều chỉnh trong quá trình thực hiện). Dự án được nghiệm thu và đánh giá thành công khi tổ chức thực hiện đúng kế hoạch, đạt mục tiêu và hoàn thành các sản phẩm đề ra.

Đối với những đề tài không thành công, Quỹ NAFOSTED cho biết sẽ không thu hồi kinh phí mà thực hiện theo thông lệ quốc tế.

Cụ thể, tạo môi trường thuận lợi cho các nhà khoa học, thúc đẩy nghiên cứu đột phá, xuất sắc, thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực nghiên cứu khoa học và công nghệ có trình độ cao, trong trường hợp một số đề tài không đạt được thành công. kết quả cũng như mục tiêu đề ra ban đầu, nếu vì lý do khách quan, sử dụng kinh phí đúng quy định thì cơ quan tài trợ về cơ bản không thu hồi được kinh phí đã tài trợ (thông lệ quốc tế).

Trường hợp đề tài có một số vi phạm sẽ thực hiện theo quy định tại khoản 5 Điều 19 Thông tư số 37/2014/TT-BKHCN, cụ thể như sau:

“Trường hợp chủ đề thất bại, người lãnh đạo dự án Không được đăng ký chủ trì nghiên cứu đề tài mới trong 2 năm kể từ ngày thông báo kết quả.

Trường hợp có vi phạm dẫn đến đình chỉ thực hiện hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự hoặc vi phạm đạo đức khoa học, chủ dự án và những người có liên quan Không được tham gia các dự án do Quỹ tài trợ trong thời gian 5 năm kể từ ngày ra quyết định xử lý vi phạm.”

Ngoài ra, phóng viên Tạp chí còn đặt câu hỏi với nội dung: “Nhiều ý kiến ​​cho rằng, nếu một bài báo khoa học là sản phẩm của một dự án nghiên cứu do Quỹ Khoa học Quốc gia tài trợ, việc loại bỏ sẽ có nguy cơ gây thất thu cho ngân sách Nhà nước. Ý kiến ​​của Quỹ về ý tưởng này là bao nhiêu? Quỹ tài trợ cho các bài báo khoa học về chủ đề này là bao nhiêu?

Theo Thông tư số 37/2014/TT-BKHCN ngày 12/12/2014 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ, bài báo khoa học là một trong những yêu cầu về kết quả theo Thông tư số 37. Vậy bài viết nếu loại bỏ tính khoa học thì có dự án được tài trợ có đáp ứng được yêu cầu để được chấp nhận đề tài không?

Tuy nhiên, hai câu hỏi trên không được đề cập trong phản hồi của Quỹ NAFOSTED.

Đoàn Nhân

https://giaoduc.net.vn/bai-bao-khoa-hoc-la-san-pham-de-tai-quy-nafosted-tai-tro-bi-go-quy-noi-gi-post246075.gd

Nguồn: https://dut.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục