Quyền lợi GV, giảng viên trường nghề còn “mờ nhạt”, lãnh đạo cơ sở GD nêu ý kiến

Tại phiên họp thẩm tra Dự thảo Luật Nhà giáo do Bộ Tư pháp tổ chức, đại diện Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội cho rằng, chính sách, chế độ đối với nhà giáo, giảng viên giáo dục nghề nghiệp trong dự thảo Luật Nhà giáo còn “mơ hồ”.

Do đó, đề nghị các cơ quan soạn thảo tiếp tục nghiên cứu chế độ, chính sách đối với nhà giáo giảng dạy tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp để bảo đảm quyền lợi cho họ, tạo động lực cho nhà giáo yên tâm công tác.

Bạn đang xem: Quyền lợi GV, giảng viên trường nghề còn “mờ nhạt”, lãnh đạo cơ sở GD nêu ý kiến

Cần phân định rõ quyền của giáo viên trong từng loại hình đào tạo.

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Giáo dục điện tử Việt Nam, ông Lâm Văn Quân, Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP.HCM cho biết, Điều 3 phần Nhà giáo của Dự thảo Luật Nhà giáo nêu rõ:

“Nhà giáo giảng dạy, giáo dục ở các trường mầm non, giáo dục phổ thông, giáo dục thường xuyên, trường chuyên biệt, trường dự bị đại học và các cơ sở giáo dục khác; nhà giáo giảng dạy, giáo dục trình độ sơ cấp, trung cấp theo quy định của Luật Giáo dục nghề nghiệp được gọi là nhà giáo.

Nhà giáo giảng dạy, giáo dục trong các trường học của cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị – xã hội, lực lượng vũ trang nhân dân; nhà giáo giảng dạy, giáo dục trình độ cao đẳng trở lên, nhà giáo đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức được gọi là giảng viên.

Như vậy, có thể thấy vị trí của giáo viên được phân chia rõ ràng, cụ thể. Theo đó, nếu giáo viên làm việc tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trình độ sơ cấp, trung cấp thì gọi là giáo viên; từ trình độ cao đẳng trở lên thì gọi là giảng viên.

Tuy nhiên, trong nội dung Hoạt động nghề nghiệp, quyền và nghĩa vụ của nhà giáo không được phân chia theo loại hình đào tạo mà chỉ được nêu chung trong định nghĩa về nhà giáo.

Theo ông Lâm Văn Quân, hệ thống giáo dục quốc dân đa dạng ở nhiều cấp học nên cần xây dựng các quyền và yêu cầu riêng cho từng loại hình đào tạo, có như vậy mới bảo đảm được quyền lợi của giáo viên ở từng đơn vị công tác.

Ví dụ, việc gộp quyền của giáo viên giảng dạy ở các cơ sở giáo dục nghề nghiệp trình độ cao đẳng và giáo viên giảng dạy ở các cơ sở giáo dục trình độ đại học thành một trong khi tính chất công việc của hai loại hình đào tạo này khác nhau là không hợp lý.

“Việc đánh giá trách nhiệm, nhiệm vụ của giảng viên đại học thực chất khác với yêu cầu, nhiệm vụ của giảng viên đại học.

Nếu đặc thù công việc không giống nhau thì việc gộp chung chế độ phúc lợi có hợp lý không? Điều này cần cân đối, xem xét lại”, ông Lâm Văn Quân nói.

Ông Lâm Văn Quân, Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp TP.HCM. Ảnh: NVCC

Bàn về vấn đề này, TS Đặng Văn Lai – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Phú Yên cũng cho rằng, quyền của nhà giáo không nên gộp chung vào một định nghĩa vì như vậy sẽ khó thực hiện và khó đảm bảo công bằng cho nhà giáo.

Tương tự, về chức danh nhà giáo, dự thảo Luật Nhà giáo quy định nhà giáo các cơ sở giáo dục đại học được xét đạt tiêu chuẩn và được bổ nhiệm chức danh giáo sư, phó giáo sư theo quy định của Luật Giáo dục sẽ được bổ nhiệm chức danh giảng viên cao cấp.

So với hệ thống giáo dục nghề nghiệp, trình độ cao đẳng được xếp hạng cao nhất, vậy những giáo viên có chức danh giáo sư, phó giáo sư tại các trường cao đẳng có được bổ nhiệm chức danh giảng viên cao cấp không?

Nếu không, liệu có công bằng với đội ngũ giảng viên tại trường khi quyền của họ được nhóm lại theo cùng một định nghĩa không?

Ngược lại, nếu có thể, cần diễn đạt một cách cụ thể, rõ ràng để giảng viên giáo dục nghề nghiệp có thể dễ dàng nắm bắt.

Xem thêm : Phổ biến, trao đổi về những sửa đổi trong Luật Các tổ chức tín dụng năm 2024

Theo đó, ông Lai nhấn mạnh, cần làm rõ, phân biệt tính chất công việc cụ thể của từng loại hình đào tạo. Trên cơ sở đó, mới có thể xây dựng được chế độ phúc lợi cho đội ngũ giảng viên, đảm bảo tính rõ ràng, công bằng trong triển khai.

Chia sẻ với phóng viên, TS Đoàn Thanh Quỳnh – Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Điện Biên cho biết, để tránh chồng chéo, trùng lặp với các quy định hiện hành về đánh giá, phân loại viên chức, nội dung đánh giá, phân loại giáo viên cần tập trung quy định tiêu chuẩn về chuẩn mực nhà giáo.

Điều này sẽ tránh được sự nhầm lẫn, khó khăn cho giáo viên trong việc thực hiện các yêu cầu khi đánh giá, phân loại công chức và đánh giá, phân loại giáo viên.

Theo đó, cần cân nhắc kỹ các tiêu chuẩn cụ thể như bằng cao đẳng, chứng chỉ kỹ năng hành nghề trình độ cao đẳng, chứng chỉ hành nghề hoặc giấy phép hành nghề theo quy định của pháp luật.

Điều này là cần thiết để đảm bảo các tiêu chuẩn đặt ra là thực tế và không gây khó khăn cho những sinh viên mới tốt nghiệp đại học hoặc thạc sĩ muốn vào trường.

Đối với giáo viên, yêu cầu về chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia cũng cần được cân nhắc, đặc biệt là trong các lĩnh vực như Kế toán và Công tác xã hội, nơi mà việc đạt được yêu cầu này có thể khó khăn do thiếu cơ sở đào tạo phù hợp.

“Trên thực tế, yêu cầu này có thể dẫn đến tình trạng thiếu giáo viên hoặc khiến môi trường giáo dục nghề nghiệp kém hấp dẫn đối với những người có kinh nghiệm chuyên môn”, ông Quỳnh chia sẻ.

Muốn có thêm hỗ trợ cho hệ thống giáo dục nghề nghiệp

Theo TS Đoàn Thanh Quỳnh, trong hệ thống giáo dục quốc dân, giáo dục nghề nghiệp đóng vai trò đào tạo, bồi dưỡng, cung cấp nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn, tay nghề cao, góp phần quan trọng vào việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho đất nước.

Do đó, vị thế, vai trò của các cơ sở giáo dục nghề nghiệp và đội ngũ giáo viên trong hệ thống giáo dục nghề nghiệp cũng cần được giám sát chặt chẽ để phát huy thế mạnh vốn có của họ.

Hiện nay, nội dung của Dự thảo Luật Nhà giáo đã cơ bản bảo đảm quyền lợi của nhà giáo nói chung. Tuy nhiên, trên thực tế, tại các cơ sở đào tạo vẫn còn nhiều bất cập, gây khó khăn cho cả nhà giáo và nhà trường.

Đối với giáo viên, ngoài yêu cầu về trình độ chuyên môn, cần có chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia. Tuy nhiên, ở một số ngành học như Kế toán, Công tác xã hội…, giáo viên rất khó đảm bảo yêu cầu này khi không có cơ sở đào tạo.

Chính khó khăn của giáo viên đã dẫn đến khó khăn cho các trường khi muốn mở thêm ngành để tăng tuyển sinh, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng từ thực tiễn nhưng lại không đáp ứng được yêu cầu, tiêu chuẩn mở ngành.

“Trường Cao đẳng nghề Điện Biên hiện đang tìm kiếm mở thêm ngành nghề để đáp ứng nhu cầu tại địa phương, nhưng vẫn đang loay hoay để đáp ứng đầy đủ các tiêu chí, điều kiện mở ngành nghề, nhất là vấn đề cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia cho đội ngũ giảng viên.

Ở một số ngành nghề, nhà trường đã cử giảng viên đi học để có đủ cơ sở pháp lý, nhưng do chưa có cơ sở đào tạo cấp chứng chỉ kỹ năng nghề quốc gia cho các ngành nghề đó nên giáo viên không có cơ hội nhận chứng chỉ, nhà trường cũng “bất lực”.

Bên cạnh đó, mặc dù nhà trường đã chủ động đăng ký bổ sung hoạt động giáo dục nghề nghiệp tại các huyện, hoặc điều động giáo viên từ huyện này sang huyện khác nhưng quá trình xét tuyển vẫn gặp nhiều khó khăn do giáo viên thiếu các chứng chỉ theo quy định.

Do đó, nếu các văn bản hướng dẫn cơ sở giáo dục nghề nghiệp được xây dựng theo hướng cởi mở, ưu tiên, tạo điều kiện cho các trường khi có nhu cầu mở ngành, trường sẽ hoàn thiện được các tiêu chí, điều kiện đó trong thời gian nhất định thì các đơn vị sẽ thuận lợi hơn rất nhiều”, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Điện Biên bày tỏ.

Theo ý kiến ​​của đại diện Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội tại phiên họp thẩm định Dự thảo Luật Nhà giáo: Trong lĩnh vực giáo dục nghề nghiệp, ngoài đội ngũ giáo viên giảng dạy trình độ cao đẳng, trung cấp, sơ cấp, còn có lực lượng đông đảo là kỹ sư, cán bộ kỹ thuật trong các doanh nghiệp, nghệ nhân, công nhân kỹ thuật trình độ cao tham gia giảng dạy các chương trình đào tạo chính quy, đào tạo liên tục. Do đó, cần có chính sách khuyến khích nhóm đối tượng này tham gia giảng dạy giáo dục nghề nghiệp. [1].

Với ý kiến ​​trên, ông Quỳnh cho rằng, lực lượng này có vai trò vô cùng quan trọng trong việc nâng cao chất lượng đào tạo tại các cơ sở đào tạo nghề.

Xem thêm : Tổ hợp xét tuyển ĐH có môn Tin học, Công nghệ, HS mới mạnh dạn đăng ký thi

Tuy nhiên, việc thu hút và tuyển dụng kỹ sư, cán bộ kỹ thuật trong doanh nghiệp, nghệ nhân, công nhân lành nghề cho các cơ sở giáo dục nghề nghiệp vẫn còn là thách thức lớn.

Trên thực tế, có thể thấy lực lượng này chưa thực sự “mặn mà” với công tác giảng dạy, đào tạo khi các chính sách, chế độ đãi ngộ tại các cơ sở đào tạo nghề chưa thực sự hấp dẫn.

Trên hết, sự cạnh tranh trong thu hút và tuyển dụng giữa doanh nghiệp và nhà trường cũng ngày càng cho thấy sự khác biệt đáng kể.

Ví dụ, ngân sách đầu tư để mời kỹ sư, cán bộ kỹ thuật vào trường hiện nay còn rất khiêm tốn, trong khi đó, điều kiện làm việc và chế độ đãi ngộ tại các doanh nghiệp trả lương cho đội ngũ này lại cao nên hầu hết các cơ sở đào tạo nghề không đủ sức cạnh tranh.

Đối với nghệ nhân, công nhân lành nghề, phải có bằng cấp, chứng chỉ liên quan đến nghiệp vụ sư phạm mới đủ điều kiện tham gia hoạt động giảng dạy tại trường.

Điều này dẫn đến thực tế là các nghệ nhân, mặc dù muốn tham gia giảng dạy, nhưng lại “sợ” các thủ tục và yêu cầu đi kèm.

Hiệu trưởng trường Cao đẳng nghề Điện Biên cho biết vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức trong việc thu hút kỹ sư, cán bộ doanh nghiệp tham gia đào tạo. Ảnh: NVCC

Với những hạn chế trên, Trường Cao đẳng nghề Điện Biên đang tích cực đầu tư phát triển, đào tạo đội ngũ giáo viên trong trường. Bên cạnh đó, đẩy mạnh quan tâm đến các điều kiện về cơ sở vật chất, tinh thần, chế độ đãi ngộ đối với giáo viên, tránh tình trạng khi chênh lệch quá lớn với điều kiện bên ngoài, giáo viên sẽ lựa chọn môi trường tốt hơn.

Tuy nhiên, để hoạt động này diễn ra hiệu quả, cần có cơ chế, chính sách từ phía Nhà nước để khuyến khích nghệ nhân, cán bộ doanh nghiệp tham gia xây dựng, đào tạo, giảng dạy tại các cơ sở giáo dục nghề nghiệp.

Theo đó, Hiệu trưởng Trường Cao đẳng nghề Điện Biên mong muốn Nhà nước xem xét, ưu tiên mức độ tự chủ cho các cơ sở đào tạo nghề, nhất là các đơn vị ở vùng khó khăn, cần tăng ngân sách đầu tư để các đơn vị có thêm điều kiện phát triển hoạt động đào tạo tại địa phương.

“Về bản chất, giáo dục nghề nghiệp là an sinh xã hội. Hoạt động tuyển dụng và đào tạo phụ thuộc vào nhu cầu xã hội nên việc bố trí việc làm cho đội ngũ giáo viên cũng là bài toán khó đối với nhà trường.

Bên cạnh đó, chính sách tinh giản biên chế theo cơ chế tự chủ cũng tạo áp lực lớn cho các đơn vị đào tạo khi phải đảm bảo cả điều kiện chuyên môn và các hoạt động khác.

Trong điều kiện đó, đội ngũ giảng viên tại trường Cao đẳng nghề Điện Biên phải linh hoạt về vị trí công tác trong trường để đảm bảo thu nhập và công việc hiện tại.

Nhà trường luôn khuyến khích, tạo điều kiện cho giáo viên học thêm các ngành nghề khác để có thể luân chuyển khi xu hướng, nhu cầu xã hội thay đổi, đồng thời tạo thêm nhiều cơ hội việc làm cho giáo viên.

Tuy nhiên, việc cân đối ngân sách để đảm bảo việc làm cho giáo viên và có thể phát triển các hoạt động đào tạo đa dạng trong trường vẫn là bài toán mà nhà trường chưa giải quyết được”, ông Quỳnh lo lắng.

Tài liệu tham khảo:

[1] https://vneconomy.vn/hoan-thien-hanh-lang-phap-ly-bo-sung-che-do-chinh-sach-de-phat-trien-doi-ngu-nha-quang.htm

Đào Hiền

https://giaoduc.net.vn/quyen-loi-gv-giang-vien-truong-nghe-con-mo-nhat-lanh-dao-co-so-gd-neu-y-kien-post245216.gd

Nguồn: https://dut.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục