Muốn tạp chí gia nhập Scopus/WoS, trường ĐH cần quy tụ “nhân tố khoa học” đủ tầm

Theo một số chuyên gia, khi các tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học chính thức được đưa vào danh mục WoS (cơ sở dữ liệu trích dẫn của các tạp chí khoa học thế giới), Scopus (được xây dựng từ tháng 11/2004 và thuộc sở hữu của nhà xuất bản Elsevier), ACI (Hệ thống trích dẫn Đông Nam Á) có thể giúp ích. nâng cao uy tín, thương hiệu của các tạp chí khoa học và cơ sở giáo dục đại học.

Tuy nhiên, việc đưa tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín còn gặp nhiều khó khăn do phải đáp ứng yêu cầu như: yếu tố lịch sử phát triển của tạp chí, xuất bản bằng tiếng Anh; Tên tạp chí không được trùng lặp với các tạp chí khác,…

Bạn đang xem: Muốn tạp chí gia nhập Scopus/WoS, trường ĐH cần quy tụ “nhân tố khoa học” đủ tầm

Có rất nhiều lý do

Trao đổi với phóng viên Tạp chí Điện tử Giáo dục Việt Nam, TS. Lê Viết Khuyến – Phó Chủ tịch Hiệp hội các trường Đại học, Cao đẳng Việt Nam chia sẻ, chức năng chính của các cơ sở giáo dục đại học là đào tạo. , hoạt động khoa học và công nghệ.

Tuy nhiên, trên thực tế, hầu hết các cơ sở giáo dục đại học ở Việt Nam chủ yếu tập trung vào nhiệm vụ đào tạo hơn là nghiên cứu khoa học. Điều này cũng khiến năng lực nghiên cứu khoa học và công bố các công trình nghiên cứu quốc tế của giảng viên các trường đại học còn hạn chế so với nhiều nước trên thế giới.

TS Lê Viết Khuyến. (Ảnh: Mộc Trà)

“Đối với các cơ sở giáo dục đại học, việc xây dựng một tạp chí khoa học đủ mạnh, đặc biệt là gia nhập danh sách các tạp chí quốc tế có uy tín, là cách khẳng định đẳng cấp, chất lượng của tạp chí, nhà trường; cho thấy cơ sở giáo dục đại học đã tạo được môi trường nghiên cứu chất lượng cho các cơ sở giáo dục đại học”. giảng viên, nhà khoa học”, TS. Lê Viết Khuyến chia sẻ.

Theo Phó Chủ tịch Hiệp hội Đại học và Cao đẳng Việt Nam, tạp chí khoa học của cơ sở giáo dục đại học lọt vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín có thể giúp đưa tạp chí khoa học đến gần hơn với thế giới. bạn bè thế giới, từ đó mở rộng cơ hội hợp tác nghiên cứu khoa học; khẳng định thương hiệu, uy tín của tạp chí khoa học; thu hút các tác giả không chỉ từ Việt Nam mà còn từ quốc tế…

Trao đổi về vấn đề này, một tiến sĩ khoa học công tác tại một trường đại học phía Bắc cho rằng, khách quan mà nói, các cơ sở dữ liệu Scopus, WoS, ACI… tạo thành một diễn đàn để công bố. khoa học, vì vậy khi tạp chí khoa học của cơ sở giáo dục đại học nằm trong danh sách tạp chí quốc tế uy tín sẽ giúp các bài báo đăng trên tạp chí đến gần hơn với cộng đồng khoa học thế giới; Chứng minh năng lực, tiềm lực khoa học và công nghệ; Nâng cao vị thế, uy tín của các cơ sở giáo dục đại học nói riêng và khoa học Việt Nam nói chung. Vì vậy, từ việc Việt Nam có ít cơ sở giáo dục đại học có tạp chí khoa học lọt vào danh sách các tạp chí quốc tế uy tín như Scopus, WoS, ACI… cho thấy tiềm năng và năng lực của khoa học đại chúng. Công nghệ của Việt Nam còn thấp so với thế giới.

“Xây dựng một tạp chí khoa học quốc tế không đơn giản vì nó phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Thực tế hiện nay, nhiều tạp chí khoa học của các trường đại học công lập Việt Nam có biên tập viên là các nhà khoa học đầu ngành nhưng chưa đủ tiềm lực kinh tế để hợp tác với các nhà xuất bản hàng đầu. Cũng không thể phát triển và duy trì tạp chí khi lọt vào danh sách các tạp chí quốc tế uy tín”, người này chia sẻ.

Trong khi đó, TS Phạm Hiệp – Trưởng nhóm nghiên cứu đổi mới giáo dục giảm thiểu, Đại học Thành Đô, cho rằng có nhiều nguyên nhân dẫn đến khó khăn cho các cơ sở giáo dục đại học trong việc xuất bản tạp chí khoa học. vào thư mục Scopus.

Xem thêm : Hà Nội phát động đẩy mạnh thi đua xây dựng Trường học hạnh phúc

Tiến sĩ Phạm Hiệp. (Ảnh: Trang web của Đại học Thành Đô)

“Trong những năm gần đây, hội nhập quốc tế trong nghiên cứu khoa học của Việt Nam được thể hiện qua số lượng bài báo đăng trên các tạp chí quốc tế có uy tín và việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong nghiên cứu khoa học. Trong quá trình này, việc đưa các tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học nói riêng và các tạp chí khoa học của Việt Nam nói chung vào danh sách các tạp chí quốc tế có uy tín luôn là vấn đề được quan tâm và đạt được nhiều kết quả. chắc chắn.

Tuy nhiên, sở dĩ số lượng tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học nước ta lọt vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín còn khiêm tốn có thể là do so với nhiều nước trong khu vực và trên thế giới, Việt Nam quan tâm đưa tạp chí khoa học vào danh sách. các tạp chí quốc tế có uy tín đến muộn hơn một chút; Đầu tư phát triển tạp chí khoa học còn nhỏ giọt”, TS. Phạm Hiệp bày tỏ.

Bên cạnh đó, TS. Phạm Hiệp cũng cho biết, có những nghiên cứu thuộc các lĩnh vực khoa học xã hội, nhân văn, kinh tế… ở Việt Nam rất khó công bố quốc tế. Vì vậy, đối với cơ sở giáo dục đại học nếu có tạp chí khoa học về khoa học xã hội, nhân văn, kinh tế được đưa vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín thì tạp chí khoa học của cơ sở giáo dục sẽ được đưa vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín. . Các trường đại học sẽ có nhiều “tiếng nói” hơn về các lĩnh vực, chuyên ngành đào tạo khoa học xã hội, nhân văn và kinh tế tại Việt Nam trên các diễn đàn khoa học quốc tế.

Để gia nhập cơ sở dữ liệu tạp chí quốc tế uy tín, tạp chí khoa học trong nước phải có đủ tiềm năng

Để các tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học nâng cao chất lượng và phấn đấu được lập chỉ mục chính thức trong WoS và Scopus, theo TS Lê Viết Khuyến, trước hết các cơ sở giáo dục đại học phải hướng tới trở thành cơ sở đại học nghiên cứu để tập trung vào nghiên cứu. và hoạt động công bố quốc tế, trong đó điều kiện tiên quyết là nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên của trường đại học nghiên cứu.

Đối với các cơ sở giáo dục đại học có tạp chí đã lọt vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín, để giữ vững sự ổn định về thương hiệu, phải tiếp tục nâng cao chất lượng bài viết bằng cách thắt chặt kiểm duyệt, tuyển chọn. Lựa chọn công việc chất lượng.

Mặt khác, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng đội ngũ biên tập tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học, TS Phạm Hiệp cho rằng ban biên tập tạp chí khoa học phải hội tụ “yếu tố khoa học”. ” đủ phạm vi. Đặc biệt, người tổng biên tập tạp chí phải có trình độ nhất định mới giúp tạp chí khoa học có thể cạnh tranh với khu vực và thế giới.

“Thực tế, Việt Nam cũng có những nhà khoa học giỏi, từng tham gia ban biên tập của một số tạp chí quốc tế uy tín. Tuy nhiên, con số này không nhiều vì họ bận công việc ở quê, việc biên tập rất khó khăn dù có năng lực. Vì vậy, việc quan tâm đến đội ngũ biên tập tạp chí khoa học cũng là tiền đề để nâng cao chất lượng và mở ra cơ hội gia nhập các tạp chí quốc tế uy tín”, TS. Phạm Hiệp chia sẻ.

Ngoài ra, TS Hiệp đề xuất cần tăng cường đầu tư cho tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học để đáp ứng tiêu chuẩn Scopus, đặc biệt đối với các trường đại học hàng đầu đang gặp khó khăn trong việc thực hiện quyền tự chủ. . Ngoài ra, đánh giá hàng năm cơ sở giáo dục đại học phải lấy tạp chí khoa học của trường làm một trong những tiêu chí đánh giá; Kiểm định chất lượng giáo dục yêu cầu cộng điểm đối với cơ sở giáo dục đại học có tạp chí khoa học lọt vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín. Các tạp chí cũng cần quan tâm đào tạo đội ngũ biên tập viên, nâng cấp phần mềm quản lý và quản lý tạp chí tốt hơn theo tiêu chuẩn quốc tế.

“Theo tôi, mỗi ngành đào tạo ở Việt Nam nên có 1 tạp chí khoa học để vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín, còn đối với những lĩnh vực thế mạnh ở Việt Nam thì cần có nhiều tạp chí khoa học nằm trong danh sách tạp chí quốc tế uy tín. chuyên mục tạp chí quốc tế uy tín”, TS Hiệp chia sẻ.

Đặc biệt, TS Hiệp nhấn mạnh cần sớm ban hành bộ tiêu chuẩn chất lượng tạp chí khoa học cho các bộ, ngành, quốc gia. Trên cơ sở đó có thể đánh giá cơ bản các chỉ số trích dẫn, tìm kiếm website các tạp chí, bài báo khoa học đã công bố một cách dễ dàng; Giảng viên, nhà khoa học, nghiên cứu sinh có “địa chỉ” để tra cứu các tạp chí, bài báo khoa học thay vì truy cập website của từng tạp chí để tìm hiểu, hoặc cũng có những tạp chí chưa phát triển cơ sở hạ tầng. Tần suất gây khó khăn cho việc tìm kiếm các vấn đề và chủ đề nghiên cứu được công bố.

Xem thêm : PH ý kiến về một số khoản thu đầu năm, Hiệu trưởng THCS Hồng Dụ lý giải ra sao?

Đồng tình với những gợi ý trên, tiến sĩ khoa học nêu quan điểm rằng, trước hết, tạp chí khoa học phải có đội ngũ biên tập viên, tác giả chất lượng, tiềm lực khoa học công nghệ vững mạnh. Đặc biệt, tác giả có thể là người nước ngoài hoặc người Việt Nam nhưng tạp chí phải có đủ nhà khoa học giỏi.

Thứ hai, tạp chí khoa học phải được xuất bản bởi các nhà xuất bản có uy tín; Các tạp chí khoa học về lĩnh vực, ngành nghề phải đủ mạnh trong nước.

Thứ ba, tạp chí khoa học phải được xuất bản bằng tiếng nước ngoài, trước hết là tiếng Anh để bắt kịp hội nhập quốc tế, thực hiện nghiêm ngặt các tiêu chuẩn, trình tự xuất bản, theo thông lệ quốc tế.

“Trước mắt chúng ta phải xây dựng một tạp chí khoa học trong nước có uy tín bằng tiếng Việt. Trên cơ sở đó, để xuất bản bằng tiếng Anh, lộ trình thực hiện phải được thực hiện từng bước để đưa các tạp chí khoa học trong nước vào danh sách các tạp chí quốc tế uy tín.

Cũng cần nhấn mạnh rằng việc xuất bản công bố khoa học của giảng viên trên tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam trong danh mục tạp chí quốc tế uy tín không hề dễ dàng hơn việc xuất bản bài báo trên tạp chí. khoa học của các nước vào danh sách tạp chí quốc tế có uy tín. Bởi vì, một tạp chí khoa học một khi được đưa vào danh sách tạp chí quốc tế uy tín thì phải đảm bảo các tiêu chuẩn đánh giá quốc tế.

Tuy nhiên, cũng sẽ có những điều kiện thuận lợi hơn khi các tạp chí khoa học của các cơ sở giáo dục đại học Việt Nam tham gia hệ thống cơ sở dữ liệu tạp chí quốc tế uy tín trong việc xây dựng diễn đàn, duy trì sự cân bằng, đánh dấu và công bố các bài báo của các nhà khoa học trong và ngoài nước. Tuy nhiên, việc xuất bản vẫn dựa trên tính khách quan, đảm bảo chất lượng, không ưu tiên tác giả Việt Nam hay tác giả quốc tế”, tiến sĩ khoa học chia sẻ.

Cả Scopus và WoS đều là hai cơ sở dữ liệu lớn nhất hiện nay về các tạp chí khoa học, hội nghị, sách, phát minh, thông tin nhà xuất bản, thông tin trường học/viện và thông tin tác giả.

Scopus chủ yếu tập trung vào chất lượng xuất bản dựa trên sáu tiêu chí như tự trích dẫn, tổng số trích dẫn, điểm trích dẫn, số bài viết, số lần đọc toàn văn và số lượng tóm tắt được sử dụng.

WoS tập trung nhiều vào danh tiếng của tạp chí thông qua tính minh bạch thông tin về nhà xuất bản, mã ISSN, ngôn ngữ, ban biên tập, chức năng website, quy trình xét duyệt, chất lượng học thuật, v.v. Tiêu chí đánh giá mức độ tác động của ấn phẩm (28 tiêu chí được xem xét ) [1]

Tài liệu tham khảo:

[1] https://fbb.hcmus.edu.vn/vn/web-of-science-wos-va-scopus-hai-ga-khong-lo-cua-du-lieu-cong-bo.html

Ngọc Huệ

https://giaoduc.net.vn/muon-tap-chi-gia-nhap-scopuswos-truong-dh-can-quy-tu-nhan-to-khoa-hoc-du-tam-post245873.gd

Nguồn: https://dut.edu.vn
Danh mục: Giáo Dục